M jak Modelarstwo Lotnicze – Sportowy Alfabet Suwałk

Historia modelarstwa w Suwałkach

Początki Modelarstwa Lotniczego w Suwałkach datuje się na okres powojenny – rok 1946, kiedy to przy VI Męskiej Lotniczej Drużynie Harcerskiej powstała pierwsza pracownia modelarstwa lotniczego. Od tego czasu rejestruje się udział modelarzy w różnego rodzaju zawodach i wystawach modelarskich. Zawodnicy sekcji OSiR w Suwałkach należą do ścisłej czołówki w kraju zarówno drużynowo jak i indywidualnie. Pozostali modelarze, którzy corocznie odbywają szkolenie, uczestniczą w zawodach o zasięgu wojewódzkim i ogólnopolskim osiągając znaczące sukcesy w kategorii modeli swobodnie latających. Podkreślić należy, iż specjalnością suwalskich modelarzy, są modele z napędem gumowym, budowane pod okiem instruktora Stanisława Skibickiego.

Początki modelarstwa lotni­czego w naszym mieście datują się na okres powojenny. Pod koniec lat osiemdziesiątych przyszedł pierwszy sukces: w pol­skiej drużynie juniorów na Mistrzostwach Świata wystąpił suwalczanin Waldemar Złotnik i wraz z kolegami zdobył brązowy me­dal. Potem złote i srebrne krążki posypały się jak z rogu obfitości. W  1992 całą reprezentację Polski stanowili suwalczanie: Mieczy­sław Bielański, Sławomir Truchan i Paweł Czygier. Zdobyli oni drużynowe mistrzostwo świata juniorów. Raz na Mistrzostwach Świata i raz na Mistrzostwach Europy złoty medal z zespołem polskim wywalczył Filip Augustynowicz. Identyczne sukcesy odnieśli: Kamil Mościński (1997, 1999, 2000, 2001) i Tomasz Mościński (1999, 2000, 2001), zdobywając z repre­zentacją Polski złote medale na Mistrzostwach Europy i na Mistrzostwach Świata. Srebrny medal w narodowej drużynie na ME wywalczył jeszcze F. Augustynowicz, a brązowe medale z Mistrzostw Europy w 2003 przywieźli do Suwałk – Adrian Pakoca i Tomasz Mościński.

Indywidualnym brązowym medalistą na Mistrzostwach Europy w 2001 został Kamil Mościński. Ponadto na ME seniorów dwukrotnie srebrny medal wraz z polską drużyną zdobył Stanisław Skibicki – opie­kun i trener suwalskich modelarzy lotniczych, którzy poza sukcesami na arenie międzynarodowej odnieśli wiele zwycięstw w mistrzostwach krajowych, przywożąc z nich łącznie kilkadziesiąt medali.

Pojawiają się, już uzyskując świetne wyniki, nowi zdolni zawod­nicy – Łukasz Andrulewicz, Natalia Bilewicz, Michał Ołów, Kacper Osyda, Matylda Siemaszko, Bartłomiej Skibicki, Aleksandra Warakomska, Maciej Warakomski, Anna Wróblewska, Łukasz Zabłocki, Grzegorz Zdanio, Marcin Żyliński. Niezmiennie od lat Sekcja Mo­delarstwa Lotniczego OSiR – pod okiem trenera Stanisława Skibickiego – osiąga w tej dyscyplinie z kolejnymi wychowankami znako­mite rezultaty. Aż szkoda, że modelarstwo nie jest sportem olimpij­skim.

Lech Nowikowski

Inicjator stworzenia pracowni modelarskiej w Suwałkach, instruktor w modelarni Ligi Lotniczej, Domu Harcerza, Ligi Przyjaciół Żołnierza, Aeroklubu Białostockiego, Młodzieżowego Domu Kultury i Ośrodka Sportu i Rekreacji. Oznaczony z tytułu działalności modelarskiej – jako Zasłużony Działacz Lotnictwa Sportowego w 1971. Otrzymał również Złotą Odznakę Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej w 1988 oraz Złoty Medal za zasługi dla Polskiego Ruchu Olimpijskiego w 2008 roku.

Wróćmy do czasów  II wojny światowej …

Już w wieku 10 lat Lech Nowikowski odkrył pasję związaną z lotnictwem, a jedynym źródłem wiedzy były przedwojenne czasopisma i książki. Razem z bratem, Wiesławem i kolegą wybudowali specjalne pomieszczenie na zewnątrz domu, w którym tworzył pierwsze plany. Przełomem w konstrukcji był model z napędem gumowym z pełnym kadłubem o rozpiętości około 1,5 m posiadający profilowane płaty nośne.

Po zakończeniu wojny, już w 1946 roku ukazało się w sprzedaży czasopismo lotnicze „Skrzydła i Motor”, które było przewodnikiem po modelarstwie lotniczym i lotnictwie. Tego samego roku, Lech Nowikowski dołączył do 6 Męskiej Lotniczej Drużyny Harcerskiej, w której pełnił funkcję zastępowego „Mew”. W modelarni, która była główną bazą, konstruował i budował modele przy odpowiednim wyposażeniu materiałowym i narzędziowym. Modelarnia lotnicza mieściła się w budynku przy ul. Tadeusza Kościuszki 43, a na piętrze swoją siedzibę miała Komenda Hufca ZHP.

Rok 1947 dla suwalskich modelarzy – pasjonatów lotnictwa był czymś zupełnie nowym, czymś wymarzonym. Nad jeziorem Szelment w miejscowości Leszczewo w byłej szkole szybowcowej zostało zorganizowane szkolenie szybowcowe kategorii A i B, prowadzone przez Bogdana Niezgodzkiego, instruktora z Bydgoszczy.

Niestety pod koniec szkolenia miało miejsce tragiczne wydarzenie, które przesądziło o dalszych losach szkoły szybowcowej nad jeziorem Szelment. Pilot kpt. Wojczyński, ostatniego dnia szkolenia miał odbyć honorowy lot „otwarcia” na nowym treningowym szybowcu „Jeżyk”. Szybowiec uległ całkowitemu rozbiciu w wyniku błędu popełnionego w czasie startu. Pilot ciężko ranny przewieziony został karetką pogotowia do suwalskiego szpitala. Po kilkumiesięcznym pobycie, jako inwalida, opuścił szpital. Pozostała symboliczna pamiątka w postaci nazwy uliczki jego nazwiska prowadzącej do istniejącego lotniska.

Podczas lat dziewięćdziesiątych XX wieku na suwalskim lotnisku tętniło życie, a to za sprawą intensywnie prowadzonych szkoleń szybowcowych. Pełniąc przez pewien czas funkcję Prezesa Aeroklubu Suwalskiego, Lechowi w rekompensacie umożliwiono odbywanie lotów treningowych na szybowcu dwumiejscowym, oczywiście w asyście instruktora.

W roku 1950 powstał w Suwałkach Zarząd Powiatowej Ligi Lotniczej. Ze względu na swoje zasługi Lech Nowikowski został wybrany na kierownika biura. Rok później, została rozwiązana 6 Męska Lotnicza Drużyna Harcerska.

W roku 1953 w wyniku reorganizacji na szczeblu krajowym, nastąpiło przyłączenie Ligi Lotniczej do Ligi Przyjaciół Żołnierza. Organizacja ta kultywowała dotychczasową działalność Ligi Lotniczej. W wyniku tych połączeń Nowikowski został  przeniesiony do pracy w Lidze Przyjaciół Żołnierza na stanowisku Kierownika Klubu Sportów Ogólnowojskowych.

W roku 1955 został współzałożycielem nowej modelarni przy Domu Harcerza przy ul. Noniewicza 25. Celem tej pracowni było wzbudzenie u młodzieży zainteresowania majsterkowaniem, poprzez budowę najprostszych form modeli latających.

Należy podkreślić, że modelarstwo lotnicze od 1946 roku nieprzerwanie cieszy się popularnością wśród młodzieży. A dowodem prawdziwości tego, były lata osiemdziesiąte, kiedy to w Suwałkach było 7 modelarni o specjalności lotniczej i szkutniczej. Istniały też modelarnie terenowe przy szkołach podstawowych.

Na przestrzeni wielu lat modelarstwo lotnicze funkcjonowało w Suwałkach głównie pod patronatem Związku Harcerstwa Polskiego, Ligi Lotniczej, Ligi Przyjaciół Żołnierza, Suwalskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, Młodzieżowego Domu Kultury i ostatnio Ośrodka Sportu i Rekreacji. Praktycznie dwie instytucje prowadziło zarówno szkolenie podstawowe jak i wyczynowe a był to Aeroklub oraz Młodzieżowy Dom Kultury, od 1997 r. Ośrodek Sportu i Rekreacji. Patronat merytoryczny od 1957 r. sprawuje Aeroklub Polski.

Do znaczących osiągnięć można zaliczyć zdobycie tytułu Mistrza Polski w konkurencji ,,latających skrzydeł – szybowców” w latach 1961 i 1964. Aeroklub Polski w 1964 r. nadał Lechowi Nowikowskiemu odznakę sportową modelarstwa lotniczego ,,z wieńcem złotym.” W uznaniu wieloletniej pracy jako instruktora Zarząd Główny Aeroklubu Polskiego w roku 1984 w wyniku weryfikacji uhonorował Nowikowskiego tytułem ,,Dyplomowanego Instruktora Modelarstwa Lotniczego kl.,,S”– specjalnej.

Obecnie, Lech Nowikowski jest na emeryturze, ale modelarstwo lotnicze – pasja trwająca od lat młodzieńczych jest ciągle aktualna. Już nie w pracowni modelarskiej, ale w warunkach domowych konstruuje i buduje modele latające w kategorii, w której przed laty zdobył tytuł Mistrza Polski. Są to modele latających skrzydeł (bezogonowe) szybowców i z napędem gumowym.

Bardzo sobie cenię przyznane mi odznaczenia z tytułu działalności modelarskiej. Rok 1971 – Zasłużony Działacz Lotnictwa Sportowego, rok 1988 – Złota Odznaka Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej, rok 2008 – Złoty Medal za zasługi dla Polskiego Ruchu Olimpijskiego i inne okolicznościowe. Jako instruktor pracowałem w modelarni Ligi Lotniczej, Domu Harcerza, Ligi Przyjaciół Żołnierza, Aeroklubu Białostockiego, Młodzieżowego Domu Kultury i Ośrodka Sportu i Rekreacji.

Stanisław Skibicki

Instruktor modelarstwa lotniczego klasy ,,S”. Szkoleniowiec wielu reprezentantów kraju, od 1988 roku zdobyli oni szereg medali indywidualnych i drużynowych w Mistrzostwach Europy oraz Mistrzostwach Świata. Wielokrotny medalista Mistrzostw Polski, Mistrzostw Europy i Mistrzostw Świata. Odznaczony za wybitne osiągnięcia sportowe w modelarstwie lotniczym Złotą Odznaką z trzema diamentami, przez Ministra Edukacji Narodowej Medalem Komisji Edukacji Narodowej za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania oraz odznaką honorową Zasłużony dla Oświaty i Zasłużonego Działacza Lotnictwa Sportowego.

Sukcesy sekcji modelarstwa lotniczego:

Do największych sukcesów zalicza się zdobycie medali drużynowo na Mistrzostwach Europy i Świata z udziałem czołowych modelarzy z Suwałk:

2 grudnia 2020 10:58